ISTORIJA AERODROMA PODGORICA
Podgorica je, kroz istoriju, bila ključno mjesto razvoja avijacije u Crnoj Gori. Pridružite nam se u putovanju kroz decenije, od prvih letova do modernih vremena.
Trasiranje linije
Godine 1928, kada je počeo vazdušni saobraćaj u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, na tlo Crne Gore sletio je putnički avion.
Na studijski kružni let Beograd – Skoplje – Podgorica – Mostar – Sarajevo – Beograd, čija svrha je bila „trasiranje“ namjeravane mreže saobraćajnih linija, dvokrilcem Potez 29-2, registarskih oznaka X-SEFG, domaćeg Društva za vazdušni saobraćaj, krenula je iskusna ekipa.
Pred polazak aviona „Skoplje” iz Podgorice
Dvokrilcem su upravljali piloti: inž. Tadija Sondermajer, direktor, i Vladimir Striževski, šef pilota Društva, a osim avio-mehaničara Pavla Ćuka, putnici su bili dopisnik „Politike“, novinar Nikolić, i filmski snimatelj Njemec. Radi smještaja opreme, zaliha hrane, vode, odjeće, ćebadi, i drugih potrepština, demontirana su neka sjedišta u putničkoj kabini.
Avion je poletio iz Beograda 26. maja 1928. na prvu etapu, let do Skoplja. Poslije dva dana zadržavanja u Skoplju, gdje je kršten imenom „Skoplje“, avion je nastavio „trasiranje“ vazdušne linije prema Podgorici.
Uz veličanstven i srdačan doček, avion je 29. maja aterirao na starom letjelištu u blizini Vrela Ribničkih – Ćemovsko Polje.
Prvi putnički avion
U Podgoricu je 5. maja 1930. godine u 10 sati i 45 minuta sletio prvi putnički avion. Podgorica je slavila. Nekoliko hiljada građana Podgorice i okolnih sela radoznalo je dočekalo, kako pišu tadašnji izvještači, „pticu na motor”, i priredili su neviđene ovacije. U avionu tipa „Farman” sa devet sjedista, uz Sondermajera i pilota Striževskog, „glavnog organizatora Društva”, nalazilo se i pet novinara, saradnika beogradskih listova. Tom prilikom predsjednik podgoričke opštine je poklonio pilotu 10 napoleona, a Sondermajeru zlatno crnogorsko odijelo.
O tom događaju ondašnja crnogorska štampa, između ostalog, piše :
„…putnički avion pošao je iz Beograda u 7 časova. U Sarajevu je bio u 8 časova i 33 minuta. Poslije odmora od pola časa aeroplan je krenuo iz Sarajeva za Podgoricu gdje je stigao u 10 časova i 45 minuta. Aeroplan se spustio na samu poljanu više Stare Varoši… Društvo „Branko” otpjevalo je himnu, a zatim je gostima priređen banket u hotelu „Imperijal”. Aeroplan će ići dva puta nedjeljno: ponedjeljkom i četvrtkom, a cijena je 850 dinara.”
(Slobodna misao, 11. maja 1930)
Prvi Aero-miting
Juna 1934. godine u Podgorici je održan Aero-miting. Pratilo ga je više od 10.000 građana iz čitave Crne Gore. U programu je učestvovalo sedam aviona bombardera, tri lovačka aviona i nekoliko školskih.
Program koji su izveli izazvao je oduševljenje.
Redovan prevoz putnika na relaciji Beograd – Podgorica
Letjelište Vrela Ribnička
Redovan prevoz putnika na relaciji Beograd – Podgorica počeo je 8. aprila 1946. Avioni su letjeli ponedjeljkom, srijedom i petkom. Putnici su mogli da ponesu samo 15 kilograma prtljaga, a umjesto na putničkim foteljama sjedjelo se na gurtnama (sjedišta postavljena duž trupa aviona, predviđena za prevoz padobranaca i vojnika). Putna dokumenta provjeravao je, umjesto stjuardese, član posade aviona, mehaničar – letač.
Prva kargo linija
Aprila 1957. godine, avionom C-47 ostvaruje se prva domaća kargo linija (BG – Sarajevo – Titograd) kojom su prevožene novine i raznovrstan teret.
Aerodrom sa betonskom pistom i aerodromska zgrada
Aerodrom u Titogradu, jedan od prvih sa betonskom pistom, otvoren je za vazdušni saobraćaj 1961. godine.
Posjedovao je vrlo funkcionalnu zgradu sa svim pratećim objektima. Bio je površine oko 4000m2, zajedno sa prilaznim spojnicama. Propusna moć zgrade bila je oko 1000 putnika dnevno. Kao zaokružena cjelina, sa pratećim objektima, mogla je uredno i kvalitetno da primi i otpremi u toku 24 sata 25 – 30 aviona tipa DC-9.
Rekonstruisani i modernizovani aerodrom Titograd – Golubovci
13. jula 1977. godine, na Dan ustanka SR Crne Gore, svečano je otvoren rekonstruisani i modernizovani aerodrom Titograd –Golubovci, tada jedan od najsavremenijih aerodroma u zemlji. Na svečanosti su govorili Marko Orlandić, predsjednik Izvršnog vijeća Crne Gore, i Mirko Popović, koji je graditeljima uručio zlatne časovnike – dar Skupštine Titograda.
Ova moderna vazdušna luka, smještena u Golubovcima kod Titograda, čija je poletno-sletna staza bila duga 2500m i široka 45m, mogla je da primi gotovo sve vrste putničkih aviona tog vremena. Pista je na oba kraja („praga“) imala uređene sigurnosne pojaseve koji su garancija bezbijednosti, u slučaju da avion, eventualno, skrene sa poletno-sletne staze. Uz nju je postojala i paralelna rulna staza dužine 2500m i širine 15m.
Zajednica je dobila aerodrom, kao najljepši dar i čestitku za 13. jul, Dan ustanka naroda Crne Gore. Aerodrom u Titogradu je otvoren za redovni saobraćaj 16. jula te godine i bio je značajan ne samo za SR Crnu Goru nego i za cjelokupni naš vazdušni saobraćaj. Inače, 1977. godine, u odnosu na teritoriju i broj stanovnika, Crna Gora je imala relativno gustu mrežu aerodroma koju su činili Titograd, Tivat, Ivangrad i Žabljak.
JP Aerodromi Crne Gore
Poslije više od tri decenije, današnji aerodrom, imenjak svog matičnog grada, modernizovano je, povećano, i savremeno opremljeno vazdušno pristanište. Ukupan izgled Podgorice, elegancija oblika i šarm nekih njegovih cjelina ili dijelova čine ga abasadorom koji najbolje zastupa svoju zemlju pred očima stranaca i putnika namjernika.
Javno preduzeće Aerodromi Crne Gore formirala je Vlada Crne Gore 1999. godine. Aerodromi u Podgorici i Tivtu su 23. aprila 2003. godine postali vlasništvo Vlade Crne Gore, nakon što su poslije višegodišnjih pregovora preuzeti od srbijanske kompanije JAT. Direktor JP Aerodromi Crne Gore je gospodin Milovan Đuričković.
Nakon što je država Crna Gora preuzela aerodrome, počeo je njihov ubrzani planski i dinamičan razvoj, kao i međunarodna promocija.
Projektom modernizacije aerodroma u Crnoj Gori vrijednim oko 30.000.000 eura, koji su kreditno podržale Evropska investiciona banka i Evropska banka za obnovu i razvoj, izgrađeni su novi kapaciteti na oba aerodroma, modernizovani i rekonstruisani postojeći, nabavljena nova moderna aerodromska oprema. Ovim programom je unaprijeđen kvalitet pružanja usluga putnicima i avio-kompanijama, kao i obezbijeđena veća sigurnost i bezbjednost svim korisnicima aerodromskih usluga.
Novi Aerodrom Podgorica, dio brenda nezavisne države Crne Gore
Novi Aerodrom Podgorica svečano je otvoren za saobraćaj 14.maja 2006. godine, a rekonstruisani i modernizovani Aerodrom Tivat 3. juna 2006. godine.
Crnogorski aerodromi su članica ACI-ja, međunarodnog udruženja aerodroma, a aktivnom promocijom na brojnim međunarodnim skupovima i berzama obezbijedili su kreiranje prepoznatljivog brenda i veliku potražnju brojnih avio-kompanija za uspostavljanje aktivne saradnje.
JP Aerodromi Crne Gore uspješno sarađuje sa aerodromima u okruženju i brojnim drugim internacionalnim vazdušnim lukama, i obavezno je prisutno, između ostalih susreta, i na najvećoj smotri subjekata u vazdušnom saobraćaju koja se održava jednom godišnje.
Slogani naše kompanije su „Aerodrom Podgorica – srce Crne Gore” i „Aerodrom Tivat – vrata Jadrana”.
Aerodromi Crne Gore AD
Vlada Crne Gore je na sjednici od 25. jula 2013. godine donijela odluku o osnivanju jednočlanog akcionarskog društva za uslužne djelatnosti u vazdušnom saobraćaju „Aerodromi Crne Gore”.
Naziv društva je : „Aerodromi Crne Gore” akcionarsko drustvo za uslužne djelatnosti u vazdušnom saobraćaju. Skraćeni naziv Drustva je : „Aerodromi Crne Gore” AD.
Sjediste uprave Društva je na Aerodromu Podgorica
Organi Društva su:
- Odbor direktora;
- Izvršni direktor;
- Sekretar.
11.02.2014. godine Društvo je upisano u Centralni Registar Privrednih Subjekata.